Is change on the way in Georgia?

Published in The European Post

On October 31th, Parliamentary elections are coming up in Georgia, with the ruling “Georgian Dream” party, founded in 2012 by oligarch Bidzina Ivanishvili, trying to hold on to power, something made less certain due to the Covid crisis. The country really is at a cross-roads, having lost some of its luster as a world-class champion of democratic and economic reform. A recent decision to block a foreign investment into upgrading its internet connection may now not only erode its competitiveness, but also hurt relations with the EU, as it may violate the EU-Georgia Association Agreement.  

Once belonging to the Soviet Union, Georgia went through a successful transition, achieving massive economic growth during the last fifteen years, following a series of free market reforms, introduced by Economy Minister Kakha Bendukidze from 2004 on, which included tax cuts, slashing customs tariffs as well as scrapping almost 800 government licenses and permits, while at the same time refusing development aid. An interesting side effect was  enormous success in the fight against corruption, with Transparency International (TI) even dubbing Georgia “the best corruption-buster in the world”, as previously, virtually any government transaction required some kind of bribe. The free market reforms meant there were less government permits, so there simply were also fewer opportunities for corruption.

Since Russia’s invasion of Georgia in 2008, the first signs of backsliding became apparent, and later, constitutional restrictions on expansive fiscal policy were removed. In its evaluation report in 2016, the Council of Europe noted that despite all the progress, “a ‘clientelist system’ has emerged where the country’s leadership ‘allocates resources in order to generate the loyalty and support it needs to stay in power’.”

2012 witnessed the electoral defeat of Mikheil Saakashvili, who had been succeeding Soviet creature Eduard Shevardnadze after the Rose revolution, and should be credited for delivering many of the free market reforms that he since has also tried to introduce in Ukraine, before he fell out badly with the current leadership of Georgia.

A series of mass anti-government protests, which enjoyed EU and U.S. support, took place last year, resulting in Georgia’s ruling party agreeing to electoral reform that should empower the opposition. Nevertheless, the new system would still benefit the strongman behind the scenes, Bidzina Ivanishvili, at least according to Georgian law professor Davit Zedelashvili, who calls Georgia an “illiberal regime”, noting that “Georgian Dream used its dominance to push through unilateral constitutional reforms in October 2017”, which were the subject of “scathing criticism by the Venice Commission”.

Furthermore, human rights groups have slammed the government over a lack of progress on judicial reform and for putting pressure on independent media. Georgian opposition MP Giorgi Kandelaki even spoke of a “point of no return”, after the leader of one of the opposition parties, Gigi Ugulava, a former mayor of Tbilisi, the capital, was jailed for three years, in February, on what he considers to be a politicised judicial action. The erection of new statues of murderous Soviet dictator Joseph Stalin, who grew up in Georgia, should perhaps serve as the writing on the wall.

A recent state decision provides more evidence that Georgia’s free market reforms, which were so instrumental to fighting corruption and embedding democracy, may be under threat.

What happened? NEQSOL Holding, from neighbouring Azerbaijan, was all but expropriated by Georgia’s government after attempting to purchase Caucasus Online, Georgia’s largest internet service provider and the sole owner a 1,200-km submarine fiber-optic cable, which transits Internet traffic from Europe to the Caucasus. After first having approved the transaction, the Georgian government pushed through legislation allowing it to appoint an external manager to the company.

This does not only impact Georgia or the investor. Writing about the issue, Ido Aharoni, a Professor in international relations at NYU, explains how this undermines the project to interconnect the shaky Caucasian region through a digital highway. He notes NEQSOL intended to upgrade the existing fiber optic network in the South Caucasus and Central Asia, “to bring faster internet to millions through the building of submarine cables connecting Europe, the Caucasus, and Central Asia” and could “transform [Georgia] into a regional mega-hub for digital commerce”.

As also Kazakhstan, Turkmenistan, and Afghanistan would be connected, he points out that this would “provide better internet and faster connection speeds to former Soviet countries, for the first time bypassing Russia and ultimately decoupling Georgia from the Kremlin’s influence.”

These kind of considerations, once reserved to the energy realm, now come into play for internet connectivity.

A cumbersome arbitration process has now started in Georgia to resolve the issue. Interestingly, this may reveal a violation of the EU-Georgia Association Agreement.

This because the EU-Georgia deal contains provisions protecting investors, including an obligation “to avoid unnecessary or discriminatory burdens on economic operators” and to facilitate “trade and investment”, in particular by removing “non-tariff barriers”. Other grounds that could be invoked include the commitment for “regulatory authorities” to be “impartial” and “transparent”, which may be an issue here, given the sudden u-turn made by Georgia’s authorities. The Agreement also contains a whole chapter dedicated to opening up electronic communication services and a number of restrictions on establishing state monopolies. 

If Georgia would not comply with the EU-Georgia association agreement, this would mean another step in the wrong direction, with negative implications for the whole region. Perhaps a surprise loss of the governing Georgian Dream party may alter the balance.

A ‘third way’ can break the Brexit governance impasse

Jointly written with Michael-James Clifton, published on CapX

As the Brexit negotiations near their conclusion, a key element still to be decided is what happens in future disputes between the two sides. This is known as ‘governance’ – and it will be far more important in determining the shape of the new UK-EU relationship than arguments over fishing rights.

Broadly, there are three options.

The minimal governance option

The first is to have minimal governance, without an arbiter or secretariat monitoring the implementation of treaty arrangements, which is the case for the current EU-Swiss relationship. This one is an obvious non-starter. While over-governed agreements are bureaucratic and expensive to run, under-governed ones are slow to resolve disputes and lead to a real lack of certainty for business. Indeed, that’s precisely why the EU and Switzerland have made so little progress on opening up their trade since the 1990s, when their deals were agreed.

A bilateral framework?

The second option is to agree governance through a bilateral framework. This is currently the preferred option for the British government, which wants future arrangements to reflect its view of the UK and EU as “sovereign equals”. However, there are a number of ways this could be done. The EU reportedly wants a “robust” dispute mechanism allowing for swift legal action, which would include suspending chunks of the whole deal. This reflects the EU’s desire to protect what it calls the “autonomy of the EU legal order”.

It’s the EU’s top court, the European Court of Justice, which determines what is understood by ‘autonomy’, and its judgments set the limit as to what Brussels can agree. It would be very hard for EU negotiators to agree to any arrangement whereby UK courts would be trusted to interpret aspects of EU law, as this would probably be struck down by the judges in Luxembourg.

To know what kind of governance arrangement the EU will want to agree with the UK, we need only look at its recent negotiations with Switzerland. Here, Brussels proposed the same kind of governance that oversees its agreements with Ukraine, Moldova and Georgia, with an ‘arbitral tribunal’ obliged to defer to the European Court of Justice if EU law or treaty law based on EU law is ‘implied’. Bear in mind that this is not like traditional international arbitration, as it would require Switzerland to submit itself to the ECJ, making its courts even less sovereign than the judiciaries of EU member states.

Unsurprisingly, that proposal has attracted fierce criticism in Switzerland, including from Prof Carl Baudenbacher, the former president of the EFTA Court who considered that it did “not represent any improvement” in terms of sovereignty compared to the “pure ECJ model” rejected by the Swiss government in 2017. Former Swiss president Johann Schneider-Ammann warned last month that it “endangers Switzerland’s sovereignty”. And just a few weeks ago the country’s trade unions and employer federations issued a joint letter describing the EU’s proposed framework as “clinically dead”.

It’s therefore hard to see how a similar ‘Ukraine-style’ arbitration arrangement could ever be reconciled with the UK’s desire to “run [its] own affairs”, as UK negotiator Lord Frost put it to a Brussels audience in February. Nonetheless, a ‘Ukraine-style’ arbitral tribunal is provided for in both the Withdrawal Agreement, and the non-binding Political Declaration.

Let’s keep in mind that it’s not even in the gift of the EU to offer something akin to a traditional arbitration arrangement – whereby each side nominates arbitrators to a panel whose decision is binding on both – as this would be very likely to violate the EU Treaties, according to the ECJ.

Either way, the time to find a solution is running out as the clock ticks down to the New Year’s Eve deadline.

The ‘docking’ option

That’s why the UK should reconsider a third option, which would respect both the ‘autonomy of the EU legal order’ and the UK’s sovereignty.

This would be a ‘multilateral’ approach, with the UK ‘ docking’ to the EFTA Court and the EFTA Surveillance Authority. ‘Docking’ provides multilateral governance for a bilateral agreement.  Essentially, the EFTA Surveillance Authority and the EFTA Court would monitor compliance with the UK-EU agreements, and act as a judicial forum to resolve disputes. As a country that is ‘docking’ it would nominate a College Member to the Surveillance Authority as well as EFTA Court Judges.

It would not necessarily mean the UK joining the European Free Trade Association (EFTA), which comprises Iceland, Lichtenstein, Norway and Switzerland. The EFTA Court and the EFTA Surveillance Authority serve as ‘governance’ institutions for the three EFTA countries that are also a member of the single market or European Economic Area (EEA) – Iceland, Liechtenstein, and Norway.

Broadly speaking, where there are difficulties in applying European law in the EU, this is addressed by the European Commission and the ECJ. Whereas where there are difficulties in applying European law in Iceland, Liechtenstein and Norway, this is addressed by the EFTA Surveillance Authority and the EFTA Court. Each side of the agreement basically has its own multilateral institutions. Mutual trust is further strengthened by a variety of administrative practices and legal principles and – last but not least – by a judicial dialogue between the EFTA Court and the ECJ.

What’s more, the role of the EFTA Court interpreting European law has been signed off by the ECJ in the past. EU negotiator Michel Barnier has also raised docking as an option for the UK in one of his “slides”, while the EU has proposed it to Switzerland in the past, so the EU side should be fine with it.

The problems arise on the UK side. In March 2018, Suella Braverman, then Parliamentary Under-Secretary of State at DExEU, stated that “the UK Government are not in favour of docking with the EFTA Court, to put it simply and directly”.

It’s worth looking at her key arguments, which in our view should be reconsidered.

First, Braverman suggested that the EFTA Court’s decisions “do not legally bind the EU, and decisions between the EFTA states and the EU are not resolved by the EFTA Court”. Yet we need only look at the seminal Icesave case – concerning whether the Icelandic government had to guarantee savings in a defunct bank – for an example of an EFTA Court decision going against the European Commission. It’s a good example of where a non-EU court was trusted by the ECJ to settle a dispute on European law which had serious financial consequences for EU member states.

Of course, the ECJ’s trust will only remain to the extent the EFTA Court does not violate that mutual trust. In that regard, Braverman also argued against “docking” with the EFTA Surveillance Authority and EFTA Court because they are required to “pay due account to the ECJ”. Yet, if these non-EU institutions are trusted to govern the EU-UK deal – as they are to interpret other European law – it makes sense for them to do so in a manner that is compatible with the ECJ.

This is not about the UK submitting itself to aspects of EU law. Rather, it’s about ensuring that in areas where the UK agrees to follow European law there aren’t contradictory interpretations. Say the UK wanted to follow EU chemical rules in order to maintain access to the EU chemicals market, it surely wouldn’t want uncertainty about the interpretation of such complex technical regulations.

A ‘fax democracy’?

Opponents may point out that we risk ending up a “fax democracy” like Norway – obliged to adhere to EU rules without getting to vote on them. This would also miss the point. Norway’s position arises from being an EEA member, whereas the UK would not need to join the EEA if it ‘docked’ in the way we’ve set out.

As Dr Elizabeth Howell has argued in an extensive paper, under the ‘docking’ scenario the UK “would also not have to adopt the full EEA acquis”. The UK may agree to adopt only very small parts of European law or even none at all, but the EFTA Court and EFTA Surveillance Authority could still be tasked with governing the EU-UK deal – and all in a way that meets the ECJ’s concern for the “autonomy of the EU legal order”.

Sooner rather than later the consequences of a ‘Ukraine-style’ arbitral tribunal will become apparent. Alternatives need to be considered. What could be better than the ‘governance’ solution based on the one has worked well for three non-EU member states in their relationship with the EU for the past 25 years, has been cleared by the European Court of Justice, suggested by the EU as an option, and would leave UK sovereignty intact?

My analysis in The Times of Trump's economic programme

Published by The Times

If Joe Biden becomes president, he has said he will increase corporate taxes from 21% to 28% on “day one” of his administration, largely undoing Trump’s corporate tax cuts. 

Is that going to deliver innovation, growth and dynamism? That looks, talks and barks like a tax-hike to me – and it is something the hard-pressed US economy does not need.

The Democratic challenger denies that middle-class incomes would be hit by these tax increases. But quite a few independent studies have contradicted that.

In contrast, Trump has pledged more tax cuts. Also his business-friendly regulatory approach, which he’s likely to continue, is part of the reason why US tech stocks – America’s big success story – have grown so much during his first term.

As well as higher taxes, Biden would bring in greater labour regulation for the gig economy. Simply speaking, if you restrict how the Ubers and Airbnbs of this world operate, then that is going to act as a clamp on their profits and, ultimately, stock-market growth.

It’s obvious that Trump has an obsession and fascination with the stock market. It certainly would be embarrassing for him if it crashes but, for now, I believe the President can take some credit for the way it has grown under his administration.

The surge has not been a flash in the pan that has come over a period of a few months. It’s been a consistent bull market in stocks.

The Federal Reserve’s move to keep interest rates low, and its loose monetary policies has of course benefited stocks. But you could argue the same stimulus, if not more, has occurred in Europe and the stock indices over here compare poorly in many respects with those in the US.

Trump's handling of the pandemic has come in for fierce criticism but I don't think that the US has done particularly worse than European countries when you compare excess deaths.

Lots of countries which have imposed strict lockdowns – and are now experiencing second waves of Covid-19 – have been quick to pour scorn on Trump’s desire to open up the country.

But let’s face it, it’s been proven that you can fight the virus without an economically damaging lockdown and also take the disease very seriously like some Asian countries have done. 

I must qualify that I don’t support everything Trump has done to help the US economy. 

Apart from his wild spending, the trade wars have been careless and damaging to say the least – but we have learned that he mainly barks and very rarely bites. The trade deal he pushed through with Mexico and Canada was very similar to the one that it replaced.

I’m not a fan of how he's challenged the rule of law and critical of central bank independence too.

So I am saying, with some reservation, that Trump will boost the economy more than Biden.

You cannot discount what his tax cuts have done for the economy. The rich bear a huge amount of taxes in each country and it is true that tax cuts will disproportionately benefit them. 

But if you do give tax cuts that inevitably always benefit big tax payers, it will also benefit the SMEs and the mom and pop stores.

That is money which goes into the pockets of the middle classes who, Trump hopes, will power America’s economy in his second term.

 

Vijf redenen om tegen Vivaldi te zijn

Gepubliceerd op Doorbraak

Vijf redenen om tegen Vivaldi te zijn

21 maanden na het uiteenvallen van de “Zweedse” coalitie heeft België opnieuw een volwaardige federale regering. Er is al veel gezegd over het ontbreken van de twee grootste partijen, alsook het ontberen van een meerderheid van Kamerleden uit het landsdeel met de meerderheid van de bevolking, dat ook disproportioneel bijdraagt aan de inkomsten van de overheid en de economische welvaart.

Fundamenteel zijn er inhoudelijk echter ook zware tekortkomingen aan het regeerakkoord van de zogenaamde “Vivaldi”-coalitie. Hieronder lijst ik vijf zaken op die problematisch zijn in het licht van een economisch verantwoord beleid.

1. Sluiten van afbetaalde, niet CO2-uitstotende kerncentrales om ze te vervangen door gesubsidieerde CO2-uitstotende gascentrales.

De nieuwe regering kiest “resoluut voor de herbevestiging van de kernuitstap” tegen 2025, ook al betekent dit dat afbetaalde, niet CO2-uitstotende kerncentrales zouden moeten worden vervangen door zwaar gesubsidieerde CO2-uitstotende gascentrales. Over die subsidies moet de Europese Unie zich nog uitspreken, wat één van de redenen lijkt dat één van de mogelijke investeerders in zo’n gascentrales niet langer interesse heeft.

De voornaamste reden daarvoor is echter dat er in het regeerakkoord tegelijk wordt vermeld dat er “eind november 2021” een rapport komt dat  “de bevoorradingszekerheid en de impact op de elektriciteitsprijzen” onderzoekt. Algemeen wordt dus verwacht dat dit het excuus wordt om de kerncentrales alsnog open te houden, zeker gezien het zo lang duurt om wat dan ook maar te bouwen in België, maar dat kan wel eens buiten uitbater Engie Electrabel gerekend zijn, die al meermaals aandrong op een zo snel mogelijke beslissing.  In april 2020 stelde het bedrijf dat het voor eind dit jaar een beslissing wil over het langer openhouden van twee kerncentrales. Een woordvoerder waarschuwde toen: “We moeten daarvoor de nodige investeringen doen, en daar moeten we snel aan beginnen. Anders is het voor ons niet haalbaar”.

Het is dan ook geen toeval dat Febeliec, de federatie van grote stroomverbruikende ondernemingen, nu het uitstel over een beslissing van de kernuitstap “het slechtst mogelijke scenario” noemt. Dan hebben we het nog niet gehad over het sociaal bloedbad dat een door de wet afgedwongen kernuitstap met zich meebrengt, met name in de streek rond Tihange, waar een 3.000 jobs verloren zouden gaan.

Het behoeft geen betoog dat hoe langer de beslissing op zich laat wachten, hoe zwakker ons land komt te staan in onderhandelingen over de invoer van energie. Men zou denken dat de Covid-crisis en de exportbeperkingen van medisch materiaal hier een les hadden kunnen zijn.

De bevolking kan alleen onthutst toekijken naar een dergelijke onverantwoordelijke aanpak van een cruciaal aspect van onze economie.

2. Meer uitgeven ondanks geldtekort

Reed voor de Covid-crisis zat België al in zwaar budgettair weer, en met de 10 miljard extra uitgaven en zware economische recessie werd het er dus niet bepaald beter op.

Niettemin zijn de Vivaldi-partijen nu van plan om de uitgaven zo maar even nog te verhogen, onder de noemer “nieuw beleid”. Politicoloog Dave Sinardet legt uit: “Men is er toch in geslaagd om heel wat uitgaven te beperken en een aantal extra inkomsten te vinden, waardoor men maar drie miljard euro wil uitgeven aan nieuw beleid, in plaats van 10 à 11 miljard waarvan eerst sprake”. Met andere woorden: men was van plan om een extra Ferrari te kopen, maar omdat de deurwaardersfacturen zich maar blijven opstapelen, houdt men het toch maar bij een nieuwe Porsche.

VOKA-hoofdeconoom Bart Van Craeynest maakt duidelijk hoe de begrotingsplannen van Vivaldi rammelen aan alle kanten. Hij stelt: “Het budgettaire plaatje [van] Vivaldi blijft onduidelijk: tegen 2024 wil ze op zoek naar 2,3% bbp (1,4% budgettaire inspanning + 0,9% nieuw beleid), of 11 miljard, maar [er is] geen concrete indicatie van waar dat geld moet komen (en we blijven sowieso zitten met een te groot tekort)”.

Enkele uren nadat het akkoord bekend was, ontstond er al onduidelijkheid over het “1500 euro netto minimumpensioen”, waarbij Open VLD en sp.a elkaar tegenspraken. Inkomstenbronnen zoals “strijd tegen sociale en fiscale fraude” en “terugverdieneffecten” worden genoemd om de putten te vullen, terwijl besparingen of privatiseringen met een vergrootglas te zoeken of helemaal afwezig zijn. Meer dan een derde van de inspanning vormen ze alvast niet. Dat kan dus enkel betekenen dat er nog hogere belastingen komen of dat men de overheidsschuld eenvoudigweg nog hoger laat oplopen, in de hoop dat de Europese Centrale Bank er in slaagt om de rente kunstmatig laag te houden, ten koste van spaarders. In elk geval dreigt de actieve bevolking de rekening van dit alles te betalen.
 
3. “1500 euro minimumpensioen”: Een jaarlijkse transfer van 2 miljard euro naar de leeftijdsgroep met de laagste armoedegraad

Een groot deel van het zogenaamde “nieuw beleid” bestaat uit jaarlijks 2 miljard euro meeruitgaven om mensen een 1500 euro netto minimumpensioen te geven.

Professor Ive Marx, één van de meest vooraanstaande experten ter zake, merkt hierover op dat dit “vermoedelijk meer met een electorale dan wel een sociale agenda te maken. [Een] deugdelijk minimumpensioen [is] belangrijk, maar [de] meest urgende sociale noden liggen vooral elders”, waarbij hij aangeeft hoe de 65-plussers de laagste armoedegraad van alle leeftijdsgroepen kennen.

Hier gaat het eigenlijk om een transfer van de actieven naar de niet-actieven, ook al worden er wel een paar correcties aangebracht.

Econoom Geert Noels merkt bovendien op hoe gevestigde belangen hierbij worden ontzien: "Dat ze wat doen aan de pensioenen, daar kan ik inkomen. (...) Het logische gevolg zou zijn dat je de hoogste pensioenen aftopt om de halter in evenwicht te brengen, maar dat gebeurt niet."

4. "Geen nieuwe belastingen" blijkt “wel degelijk nieuwe belastingen”

Een duidelijke uitzondering op het voornemen uit het regeerakkoord om "geen nieuwe belastingen" te heffen blijkt vooreerst uit de zinsnede "behalve in het kader van de budgettaire discussie waarbij de afgesproken evenwichten gerespecteerd worden (inkomsten, uitgaven & diversen) en met respect voor mensen die werken, ondernemen en sparen".

Zowel PS-voorzitter Paul Magnette als zijn vrienden van Ecolo maakten nadien duidelijk dat – althans volgens hen – dit absoluut wel degelijk een “vermogenstaksatie” inhoudt. Gespaard vermogen, waar dus al belastingen op zijn betaald, wordt in ons land nochtans al zeer sterk belast. De impliciete belastingdruk op kapitaal liep in België in 2018 op tot zowat 40 procent, wat van alle Europese landen enkel in Frankrijk nog hoger is.

Daarbovenop is er dus het voornemen om een nationale digitale taks op tech- en e-commercebedrijven in te voeren, in elk geval vanaf 2023. Dat betekent dus dat een Netflix - abonnement duurder wordt. Bovendien komt er ook een “minimumbelasting voor multinationals”, waarvoor al 300 miljoen euro in de begroting staat ingeschreven, terwijl experts nu al voorspellen hoe dit de krakkemikkige Belgische fiscaliteit nog krakkemikkiger zal maken. Zoiets kan niet enkel nieuwe grote investeringen verhinderen, het kan ook het eco-systeem van KMO’s aantasten dat men vaak rond grote multinationals ziet.

Last but not least zal de nieuwe Belgische regering ook enthousiast meewerken aan internationale en Europese pogingen om vliegen duurder te maken, via een kerosinetaks – de vele Vlaams-Brabanders die op de noodlijdende luchthaven van Zaventem werken zullen het graag horen- en aan een protectionistische “carbontaks”, wat invoer duurder maakt.

Tot slot komt er ook een “forse verhoging van de accijnzen en btw op tabak en sigaretten”, wat volgend jaar alleen al 200 miljoen euro moet opbrengen. So much for “read my lips: no new taxes”. 

 
5. Geen concrete plannen op vlak van staatshervorming, ondanks huidige gebrekkige structuren.

Ondanks 21 maanden non-governo, om van de voorbije 15 jaar nog te zwijgen, lijkt een aanpassing van de slecht uitgewerkte bevoegdheidsverdeling in ons land allesbehalve een prioriteit.

Ondanks perslekken dat sociale zekerheid naar de deelstaten zou gaan, behalve de financiering dan, staan in het regeerakkoord uiteindelijk enkel vage voornemens, zoals: "De bedoeling is een zorg zo dicht mogelijk bij de patiënt zonder dat aan de solidaire financiering wordt geraakt". Er komen een “democratisch debat” en zelfs een “dialoog”, onder leiding van “twee vice-ministers” (sic) “om de bestaande structuur te evalueren”. 

Zelfs minder ambitieuze communautaire hervormingen komen er niet. Veelzeggend is hoe de Parti Socialiste er op haar goedkeuringscongres mee uitpakte dat de Vlaamse eis voor een fusie van de Brusselse politiezones er niet komt, maar dat de Brusselse Minister-President hier integendeel wat extra controle verwerft, wat betekent dat alles dus bij het oude blijft. De partij stelde zelfs expliciet binnengehaald te hebben dat er “niets” zou gebeuren op vlak van het problematische en onwettelijke (gebrek aan) tweetaligheid van de Brusselse ambtenaren.

Het is bijzonder jammer dat Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert geen speerpunt heeft gemaakt van zijn belofte om de fiscale autonomie aan de deelstaten te geven, want eigenlijk is meer eigen belastingbevoegdheid veel en veel belangrijker voor de autonomie van de deelstaten dan dat ze het recht krijgen om het geld uit te geven. In Zwitserland, de modelstaat bij uitstek op dit vlak, is de belastinginning immers sterk gedecentraliseerd, wat dus voor een weldadige belastingconcurrentie zorgt en meer verantwoordelijkheidszin bij beleidsniveaus in het algemeen.

Besluit:

Het kan wellicht altijd erger en tot dusver komt er al geen meerwaardebelasting die de Vlaamse middenklasse op lange termijn hard kan treffen, zeker als die ooit tot vastgoed zou worden uitgebreid, maar bij de komende begrotingscontroles zal men elke keer voor erger moeten vrezen. Laat ons hopen dat de verlenging van de kerncentrales toch snel wordt bevestigd, want er is weinig hoop op een val van deze regering. De regeringspartijen lijken immers als de dood voor vervroegde verkiezingen, die er misschien enkel komen als de groenen de regering opblazen over de kernuitstap. De Franstalige deelstaten komen sowieso in financiële problemen de komende jaren, dus de herziening van de financieringswet wordt de grote hefboom om België eindelijk fundamenteel te hervormen vanaf 2024 – hopelijk naar Zwitsers model. In afwachting daarvan geldt: "The duty of her Majesty's opposition is to oppose".